Koncentryczność

Koncentryczność jest częścią współosiowości. Podczas gdy kontrola współosiowości obejmuje osie, sprawdzenie współosiowości obejmuje tylko punkt środkowy. Kontrole te są zwykle przeprowadzane kilka razy na danej części.

Koncentryczność jest określana jako sprawdzenie położenia jednego lub więcej niezależnych okręgów. Najpierw określany jest element odniesienia. Ten element odniesienia może być osią lub punktem środkowym. Następnie wokół tego elementu odniesienia tworzona jest płaska lub okrągła strefa tolerancji. Położenie punktu środkowego może odbiegać od tej strefy tolerancji. Wymiar jest uznawany za poza tolerancją, jeśli punkt środkowy znajduje się poza obszarem tolerancji.

Koncentryczność w zakresie metrologii obejmuje tolerancje położenia. Inne tolerancje lokalizacji to na przykład tolerancje położenia i symetrii. Wyobraźmy sobie podkładkę o średnicy zewnętrznej 15 mm. W środku podkładki znajduje się wiercony otwór o średnicy 10 mm. Wiercony otwór ten służy jako element odniesienia. Przy tolerancji koncentryczności wynoszącej 0,4, punkt środkowy wewnętrznego okręgu jest następnie używany jako punkt odniesienia. Wokół punktu odniesienia tworzony jest okrąg o średnicy 0,4 mm. Jest to strefa tolerancji, w której może znajdować się punkt środkowy średnicy zewnętrznej. Aby uzyskać koncentryczność, punkt środkowy zewnętrznego okręgu może mieć maksymalne promieniowe przesunięcie wynoszące 0,2 mm względem punktu środkowego wewnętrznego okręgu. W przeciwnym razie punkt środkowy byłby poza tolerancją.

Dopuszczalne odchyłki od wymiarów nominalnych (tolerancje) występują podczas procesu produkcyjnego. Często wynikają one z systematycznych lub losowych wpływów na produkcję, takich jak temperatura, drgania lub zabrudzenia. Wiedza o tym, czy odchyłki koncentryczności mieszczą się w wartościach granicznych, ma kluczowe znaczenie dla późniejszego funkcjonowania części.

Pomiar współosiowości odgrywa ważną rolę w produkcji precyzyjnych łożysk kulkowych dla przemysłu motoryzacyjnego i innych gałęzi przemysłu. Łożyska toczne są niezbędne w inżynierii motoryzacyjnej. Zmniejszają zużycie energii dzięki niskiemu tarciu. Aby zapewnić najlepszą możliwą wydajność łożysk kulkowych, stosowane systemy metrologiczne muszą działać z najwyższą precyzją. Klasyczne kontrole łożysk kulkowych obejmują:

• Średnica rowka łożyska i wierconego otworu
• Koncentryczność wierconych otworów względem średnicy zewnętrznej
• Koncentryczność rowków łożyskowych względem średnicy zewnętrznej i wierconego otworu
• Koncentryczność rowków uszczelnienia względem średnicy zewnętrznej
• Okrągłość rowka łożyska

Łożyska kulkowe są stosowane w różnych produktach. Umożliwiają one płynny i szybki obrót części, które są wymagane w technologii napędów, inżynierii mechanicznej i produkcji obrabiarek.

Technika pomiarowa i rozwiązania oprogramowania ZEISS zapewniają dokładne dane do analizy współosiowości.