Urządzenie nawigacyjne pokazuje drogę, natomiast podgrzewane siedzenia zapewniają komfort: elektronika w samochodach nie jest już żadnym luksusem. Jednak, aby zmalało zużycie paliwa, źródła energii elektrycznej muszą być bardziej wydajne. Zapewniają to rdzenie tworników z fabryki Robert Bosch GmbH w Stuttgarcie. Obecnie Bosch bazuje na współrzędnościowej maszynie pomiarowej DuraMax produkcji ZEISS, która gwarantuje zoptymalizowanie jakości produkcji.
Zoptymalizowana kontrola jakości w sektorze producentów energii elektrycznej dzięki współrzędnościowej maszynie pomiarowej ZEISS
Wyzwanie: złożona geometria
Mówiąc prostymi słowami, rdzeń twornika to metalowy element wielkości pięści z sześcioma lub ośmioma haczykowatymi zębami skierowanymi ku górze i otworem w środku. Jest to kluczowa część alternatora, czyli generatora dostarczającego energię elektryczną w praktycznie każdym pojeździe silnikowym. Niestety, właściwie nie ma w nim żadnej prostej powierzchni, żadnego symetrycznego zęba, a prostopadłe krawędzie występują rzadko. Jest to wyzwanie dla Działu Kontroli Jakości: w przeszłości podczas pomiarów używano do 10 różnych urządzeń pomiarowych. Losowe pomiary były czasochłonne i podatne na błędy. Największy problem uwidocznił się przy okazji ostatniej generacji rdzeni twornika opracowywanych w firmie Bosch, które będą dostarczać do 30% więcej energii: detale są tak ukształtowane, że wielu elementów nie można nawet skontrolować za pomocą sprzętu do pomiarów manualnych.
Rozwiązanie: technologia pomiarów współrzędnościowych bezpośrednio na wydziale produkcyjnym.
Obecnie dwie maszyny pomiarowe DuraMax firmy ZEISS zapewniają uzyskiwanie maksymalnej jakości. „Bez tych maszyn nie bylibyśmy w stanie zmierzyć nowego rdzenia twornika” — podkreśla Uwe Kasten z Działu Opracowania Metodologii Metrologicznej w firmie Bosch. „Kiedy maszyna ta została w 2008 r. pokazana na targach Control Show, wiedzieliśmy, że jest dokładnie tym, czego szukamy.” Solidna maszyna do wykorzystania na wydziale produkcyjnym, ekonomiczna i o dokładności wystarczającej do spełnienia wymaganych tolerancji. Po porównaniu ofert różnych dostawców i wykonaniu licznych pomiarów próbnych, w listopadzie 2008 r. firma Bosch zainwestowała w dwie maszyny DuraMax: jedna przeznaczona jest do produkcji rdzeni twornika, a druga do wytwarzania narzędzi do wstępnej kontroli dziurkarek i noży kształtowych.
„Bez współrzędnościowych maszyn pomiarowych nie bylibyśmy w stanie zmierzyć nowego wirnika z biegunami kłowymi”.
Uwe Kasten, Dział Rozwoju Technik Metrologicznych w Bosch
Korzyść klienta: wyższa jakość i większa rzetelność
Produkcja nie została jeszcze całkowicie przestawiona na pomiary seryjne za pomocą współrzędnościowej maszyny pomiarowej, jednak jej potencjał na wydziale produkcyjnym jest już wyraźnie widoczny: wyniki pomiarów są dostępne w ciągu zaledwie sześciu minut, a nie po upływie połowy dnia. Pracownicy mogą rzetelnie sprawdzić każdy z 37 typów rdzenia twornika — nawet te najnowsze. Poza tym prawie zupełnie wyeliminowano wpływ operatora; w procesie pomiarowym pracownicy nie są nawet potrzebni, zatem mają czas na wykonywanie innych zadań. Uwe Kasten jest bardziej niż zadowolony. Chętnie rozszerzyłby współpracę z firmą ZEISS w przyszłości, np. organizując dzień użytkownika oprogramowania CALYPSO, który objąłby wszystkie zakłady Robert Bosch GmbH.
Fabryka Robert Bosch GmbH w Stuttgarcie produkuje rocznie 16,5 miliona rdzeni tworników. Są dostarczane do wszystkich fabryk generatorów firmy Bosch na świecie, gdzie montuje się je w alternatorach. Fabryka w Stuttgarcie jest odpowiedzialna za produkcję rdzeni tworników od ponad czterech dekad. Inne sfery produkcji alternatorów stopniowo przeniosły się za granicę — do Anglii, Hiszpanii, Brazylii, Południowej Afryki i Indii. Tylko rdzenie tworników są nadal produkowane w Stuttgarcie, ponieważ nie można było przenieść do innych zakładów zaawansowanej technologii przebijania otworów oraz związanego z nią wytwarzania narzędzi.