Wybór soczewki w przypadku zaćmy

W nowoczesnej chirurgii zaćmy, zmętniała soczewka krystaliczna jest usuwana i zastępowana przez sztuczną soczewkę wewnątrzgałkową (IOL). Soczewki wewnątrzgałkowe stanowią wysoce innowacyjną technologię - zarówno pod względem siły korekcji, jak i jakości widzenia. Obecnie dostępne są różne rodzaje soczewek wewnątrzgałkowych, które umożliwiają uzyskanie dobrego wzroku w jednej, dwóch lub wszystkich trzech odległościach:

• Bliskiej: ok. 40 cm (czytanie)
• Średniej: ok. 80 cm (praca przy komputerze)
• Dalekiej: Ponad 100 cm (orientacja w przestrzeni)

Obecnie dostępne są różne rodzaje soczewek wewnątrzgałkowych. Ogólnie rzecz biorąc, rozróżnia się między standardowymi i zaawansowanymi soczewkami wewnątrzgałkowymi, znanymi również jako soczewki wewnątrzgałkowe premium.

• Standardowe soczewki wewnątrzgałkowe są najczęściej stosowanymi implantami w leczeniu zaćmy. Mają one jedno ognisko i mogą poprawić wzrok w jednej odległości: daleko lub blisko. Te soczewki nazywane są soczewkami jednoogniskowymi. Dla pozostałych odległości pacjent może nadal potrzebować okularów.
  Wersje zaawansowane, oprócz leczenia zaćmy, oferują dodatkowe korzyści. Dają one możliwość mniejszego uzależnienia od okularów przy różnych czynnościach. Zaawansowane produkty obejmują tzw. soczewki wieloogniskowe, EDoF (Extended Depth of Focus) oraz asferyczne lub toryczne.
• Wieloogniskowe soczewki wewnątrzgałkowe mają dwa lub trzy ogniska i przywracają widzenie w więcej niż jednej odległości, dając pacjentowi szansę na większą niezależność od okularów. Soczewki wieloogniskowe obejmują dwu- i trójogniskowe IOL, przy czym te ostatnie reprezentują najbardziej zaawansowaną technologię. Opcje trójogniskowe pozwalają na najwyższy poziom niezależności od okularów, umożliwiając pacjentom wyraźne widzenie we wszystkich trzech odległościach bez konieczności ich stosowania.
• Soczewki wewnątrzgałkowe EDoF zapewniają również dużą niezależność od okularów, jednocześnie powodując mniej wizualnych efektów ubocznych w nocy w porównaniu z wersjami wieloogniskowymi.

Dodatkowe możliwości zaawansowanych IOL, takie jak funkcje asferyczne lub toryczne, oferują dodatkowe korzyści dla pacjentów: toryczne IOL umożliwiają korekcję istniejącego wcześniej astygmatyzmu, natomiast funkcje asferyczne mogą poprawić ogólną czułość na kontrast i jakość widzenia.

Zaawansowane IOL pozwalają pacjentom na mniejsze uzależnienie od okularów i są dobrym rozwiązaniem dla pacjentów prowadzących aktywny tryb życia oraz dla tych, którzy chcą mieć więcej swobody od okularów. Ponieważ oferują one dodatkowe korzyści dla pacjentów, leczenie zaćmy za pomocą soczewek premium - w zależności od kraju, w którym mieszkasz - nie jest objęte ubezpieczeniem zdrowotnym.

Standardowe rodzaje jednoogniskowych IOL posiadają sferyczną optykę, która jest jednakowo zaokrąglona po obu stronach. Zwykle pokrywa je Twoje ubezpieczenie zdrowotne.

Jednak naturalna soczewka krystaliczna oka ma lekko asferyczny (nie całkowicie okrągły) kształt z przodu i nie jest jednakowo zakrzywiona po obu stronach. Ten kształt pozwala na precyzyjne skupienie promieni światła wpadających do oka na jednym punkcie siatkówki. W rezultacie powstaje wyraźny, ostry obraz.

Zaawansowane jednoogniskowe IOL dostępne są z optyką asferyczną bardzo podobną do oryginalnego kształtu krystalicznej soczewki. Specjalna konstrukcja wersji asferycznych umożliwia uzyskanie lepszej jakości obrazu.

Dodatkowo, jeśli Twoja rogówka ma nieregularny kształt, soczewka jednoogniskowa w wersji torycznej może znacznie poprawić jakość wzroku. Skonsultuj się z lekarzem okulistą, aby dowiedzieć się, który typ soczewki jednoogniskowej jest dla Ciebie odpowiedni.

Soczewki EDoF oferują wysoki stopień niezależności od okularów. Jednak osiągana jakość widzenia jest bardzo indywidualna i może się różnić w zależności od pacjenta.

Ponadto są dobrym rozwiązaniem dla osób zainteresowanych IOL, które łączą w sobie większą niezależność od okularów z wysokim komfortem widzenia w dzień i w nocy. Skonsultuj się z lekarzem, aby sprawdzić, czy IOL EDoF mogą być odpowiednie również dla Ciebie.

Podobnie jak w przypadku wszystkich innowacyjnych technologii, przy wyborze soczewek trójogniskowych należy uwzględnić również kilka kwestii.

Jeśli cierpisz na choroby oczu, takie jak  jaskra, retinopatia cukrzycowa, obrzęk plamki żółtej lub zwyrodnienie plamki, możesz nie kwalifikować się do zastosowania soczewek trójogniskowych. Choroby te, nawet we wczesnym stadium, mogą uniemożliwiać stosowanie soczewek wewnątrzgałkowych klasy premium. Jeśli cierpisz na jedną z tych chorób, możesz omówić alternatywne opcje z okulistą.

Zjawiska świetlne
 
Jednym z efektów ubocznych związanych z rozwiązaniami wieloogniskowymi jest wyższy stopień zaburzeń wizualnych i zjawisk świetlnych (dysfotopsja), które są spowodowane ogniskowaniem przez soczewkę światła z wielu odległości. Są one zazwyczaj postrzegane jako:

• Poświata w niektórych sytuacjach słabego oświetlenia
• Efekt halo wokół źródeł światła w nocy

Większość osób z soczewkami wieloogniskowymi uważa te zjawiska za jedynie lekko niepokojące i z czasem się do nich przyzwyczaja. Istnieje jednak również niewielka grupa pacjentów, którzy nie dostosowują się dobrze lub są bardzo zaniepokojeni możliwymi skutkami ubocznymi. Symulacje potencjalnych efektów halo i poświat zauważanych po zabiegu pomagają pacjentowi przygotować się na ewentualne skutki uboczne.
Zapytaj swojego lekarza o zaburzenia świetlne podczas konsultacji, aby sprawdzić, czy jesteś odpowiednim kandydatem do stosowania trójogniskowych IOL.

Zmniejszona wrażliwość na kontrast
   
Inną konsekwencją tej wieloogniskowości może być nieco mniej doskonała jakość obrazu Jest to spowodowane tym, że soczewka rozdziela światło z różnych odległości na siatkówce oka. W związku z tym, aby uzyskać wieloogniskowy efekt, pacjenci muszą iść na pewien kompromis w kwestii jakości obrazu.

Dodatkowe zalety zaawansowanych metod leczenia zaćmy

Oprócz zalet oferowanych przez wieloogniskowe IOL i EDoF, zaawansowane rozwiązania oferują jeszcze kilka innych funkcji zapewniających lepszy wzrok. Na przykład, soczewki asferyczne korygują pewne zjawiska świetlne i poprawiają kontrast, zapewniając optymalną jakość obrazu.
Toryczne soczewki wewnątrzgałkowe umożliwiają leczenie astygmatyzmu, powszechnego zaburzenia widzenia dotykającego około jednej trzeciej światowej populacji i powodującego zniekształcone widzenie.

Oba typy IOL, asferyczne i toryczne, mają specjalne właściwości umożliwiające uzyskanie wyraźnych obrazów. Te dodatkowe funkcje nie zawsze są objęte krajowym systemem opieki zdrowotnej. Należy sprawdzić u lekarza, czy w Twoim przypadku zalecane są asferyczne i/lub toryczne IOL i omówić ewentualne dodatkowe koszty związane z soczewkami.

Specjalna, niejednolicie zakrzywiona konstrukcja asferycznych IOL umożliwia korekcję aberracji sferycznych.

Czym jest aberracja sferyczna?

Aberracja sferyczna jest wadą wizualną, która pojawia się, gdy promienie światła przechodzące do oka nie są precyzyjnie skupione w jednym ognisku. W młodości rogówka i soczewka oka współpracują ze sobą, aby skupić wchodzące promienie światła dokładnie w jednym punkcie na siatkówce oka, optymalizując kontrast obrazu.

Wraz z wiekiem ta interakcja pogarsza się, powodując obniżenie jakości widzenia. Oznacza to, że:

• Wzrok zamazuje się
• Zmniejsza się postrzeganie kontrastu, co prowadzi do trudności w widzeniu w warunkach słabego oświetlenia

Dzięki asferycznym IOL, promienie świetlne wpadające do oka są ponownie ostro skupiane w jednym punkcie na siatkówce oka. Pozwala to na zwiększenie czułości na kontrast i poprawę jakości obrazu, zwłaszcza podczas czynności takich jak jazda nocą czy czytanie w warunkach słabego oświetlenia.

eśli już cierpisz na aberrację sferyczną lub chcesz zapobiec tej zmianie wizualnej, asferyczna IOL może być dla Ciebie odpowiednią opcją. Omów tę opcję ze swoim okulistą.

Soczewka toryczna jest ukształtowana w określony sposób. Kształt soczewek torycznych znacznie różni się od innych typów soczewek korekcyjnych, ponieważ posiadają one dwie różne krzywizny.
Kształt soczewek torycznych tworzy różne siły refrakcyjne na osi pionowej i poziomej. Kombinacja ta pomaga w prawidłowym skupieniu całego napływającego światła na siatkówce oka w celu zmniejszenia lub wyeliminowania astygmatyzmu.

Jak soczewki toryczne są implantowane w oku

Jeśli zdecydujesz się na toryczne IOL, zabieg chirurgiczny różni się nieco od zwykłego zabiegu usunięcia zaćmy. Soczewkę należy wszczepić w bardzo specyficznym miejscu w oku, to znaczy:

• W zależności od rodzaju soczewki, tuż przed zabiegiem usunięcia zaćmy może być konieczne umieszczenie na rogówce tymczasowych oznaczeń, które zidentyfikują lokalizację najbardziej zakrzywionego południka.
• Podczas zabiegu toryczna IOL jest implantowana do oka.
• Po implantacji każda soczewka toryczna jest obracana do momentu wyrównania się oznaczeń z oznaczeniami na rogówce.

Jeśli cierpisz na astygmatyzm i chcesz go skorygować podczas zabiegu usunięcia zaćmy, skonsultuj się z lekarzem, aby omówić wszczepienie torycznych IOL.