Czy niewłaściwe okulary albo złe oświetlenie mogą pogorszyć wzrok?
Dowiedz się, co się dzieje, gdy zmuszasz oczy do zbyt intensywnej pracy
Jeśli okulary są źle dobrane, nie możemy w pełni wykorzystać potencjału naszego wzroku. Może to znacząco pogorszyć jakość życia. Czytanie menu w restauracji staje się utrapieniem, a kierowanie samochodem zaczyna napawać lękiem. Warto zatem zadać sobie pytanie: czy można zaszkodzić swoim oczom, nosząc okulary o zbyt mocnych (nadkorekcja) lub zbyt słabych (niedokorekcja) soczewkach? Jakie efekty ma niewłaściwie skorygowane pole widzenia? Czy zmęczenie oczu i złe oświetlenie – np. zbyt intensywne lub zbyt słabe – faktycznie stanowią zagrożenie dla oczu? LEPSZY WZROK przybliży to zagadnienie.
Czy możliwe jest pogorszenie wzroku przez stosowanie źle dobranych okularów?
Nie! Niewłaściwe okulary nie mają trwałego wpływu na zdrowie naszych oczu. Należy jednak rozróżnić między oczami osoby dorosłej a oczami dziecka, które wciąż się rozwijają. Jeśli okulary są źle dobrane, niewątpliwie mogą pogorszyć widzenie dzieci i nastolatków. Oczy dzieci nie są miarowe, co oznacza, że ich widzenie nie jest idealne. Wzrok dziecka rozwija się stopniowo. Najpierw wykształca się widzenie bezpośredniej bliży, gdy patrzy na matkę, następnie bliży odpowiedniej do rysowania i czytania, a w końcu trójwymiarowe widzenie dali. Innymi słowy, nieznaczna dalekowzroczność jest tak naprawdę korzystna na początku, a dzieci przyzwyczajają się do niej z wiekiem. Okulary mogą pomóc dziecku rozwinąć optymalne widzenie. Wady wzroku nie uszkadzają oczu osób dorosłych - bez względu czy jest to krótkowzroczność, dalekowzroczność czy źle dobrane okulary. Zamiast tego oczy „uczą się” prawidłowego skupiania ostrości na różnych odległościach oraz modyfikowania sposobu widzenia, aby dopasować się do danej sytuacji. Jeśli sytuacja ta powtarza się przed długi okres i wymaga od oczu dużego wysiłku, pojawiają się widoczne objawy.
Jakie są negatywne skutki źle dobranych okularów?
Okulary niewłaściwie dopasowane do oczu użytkownika mogą wiązać się z różnymi objawami. Zazwyczaj użytkownik zauważa, że okulary nie zapewniają idealnego widzenia. Prowadzi to do subiektywnego pogorszenia wzroku. Nie skutkuje to uszkodzeniem oka, ale zdecydowanie męczy oczy. Oznacza to także, że oko musi pracować znacznie ciężej. Efektem mogą być różne objawy, takie jak ból głowy i karku, zawroty głowy oraz podwójne widzenie. Częste jest też pieczenie lub swędzenie oczu. Zjawiska te nie muszą jednak być konsekwencją tylko i wyłącznie źle dobranych okularów. Ich przyczyną może być suche powietrze. Niemniej jednak źle niewłaściwe okulary mogą znacząco spotęgować te problemy.
Czy możliwe jest pogorszenie wzroku przez stosowanie źle dobranych okularów przez długi czas?
Absolutnie nie. Nie należy też się obawiać, że gdy wzrok pogorszy się z czasem, a dobrze dobrane okulary przestaną spełniać swoją rolę, nastąpi uszkodzenie wzroku. Użytkownicy często nie zdają sobie sprawy, że nie wykorzystują w pełni potencjału swojego wzroku, ponieważ po prostu przyzwyczajają się do sytuacji. Z tego powodu pogorszenie wzroku jest często diagnozowane w sposób obiektywny, np. podczas ubiegania się o prawo jazdy.
Czy sztuczne światło emitowane przez telefony i laptopy również nie jest problemem dla oczu?
Zgadza się! Tylko bezpośrednie światło słoneczne może być groźne, ponieważ soczewka oka skupia światło bezpośrednio na siatkówce. Można to przyrównać do wpływu, jaki soczewka aparatu ma na czujnik. Światło słoneczne może trwale uszkodzić komórki wzrokowe ze względu na swoje właściwości termiczne. Każdy z nas doświadczył krótkotrwałego oślepienia po spojrzeniu bezpośrednio w słońce. Chwilowa utrata wzroku była spowodowana nadmierną stymulację receptorów rogówki. Zbyt długie patrzenie na słońce może prowadzić do permanentnych uszkodzeń.
Natomiast zwykłe światło, takie jak to emitowane przez ekran telefonu komórkowego czy laptopa, jest całkowicie nieszkodliwe. Nawet ekspozycja przez długi okres nie stanowi zagrożenia dla oka. Dlaczego? Po pierwsze, urządzenia są kontrolowane pod względem bezpieczeństwa. Po drugie, ludzkie oko ma wbudowane mechanizmy - takie jak rzęsy i brwi - które wystarczająco chronią je przed drażniącym, zbyt intensywnym światłem. Nawet odruchowe reakcje, takie jak mrużenie czy zamykanie oczu, zapewniają skuteczną redukcję światła. Stosujemy te mechanizmy całkowicie nieświadomie. Innymi słowy nasze oczy potrafią same się chronić, więc nie istnieje coś takiego jak za dużo światła!
Przy okazji - czy wiesz, co wspólnego z tym wszystkim ma ostrość widzenia?
Ostrość wzroku (visus) to miara określająca jakość wzroku, czyli jak dobrze potrafimy rozpoznawać wzory i kontury bez względu na to, czy mamy sokoli wzrok, wady wzroku oraz czy nosimy okulary. Wartość ostrości wzroku jest kwestią indywidualną. Określa się ją specjalnym badaniem wzroku, a wartość jest zależna od wieku. Dobra ostrość wzroku wynosi 1,0. U młodych osób ostrość wynosi od 1,0 do 1,6. Z czasem wartość ta spada. U osób powyżej 70. roku życia wynosi już tylko 0,6-1,0. Kierowcy muszą wykazać się ostrością co najmniej 0,7.
Oczywiście ostrość wzroku odgrywa ważną rolę podczas dobierania okularów. Optyk mierzy obiektywną ostrość wzroku i określa, jaka moc korygująca jest niezbędna, aby zapewnić wyraźny obraz na siatkówce oka. Celem jest osiągnięcie jak najlepszej ostrości wzroku.