Optyka Okularowa
Dla optyków i okulistów
wstecz
Optyka Okularowa
zalecane wyszukiwania
popularne wyszukiwania
Zdrowie + Profilaktyka

Dlaczego okulary dziecięce powinny zapewniać najlepszą ochronę przed UV

Oto, co każdy rodzic powinien wiedzieć na temat ochrony oczu dziecka przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym (UV).
12 marca 2019

Większość rodziców wie, że dzieci bawiące się na świeżym powietrzu wymagają ochrony, jaką daje krem z filtrem przeciwsłonecznym. Jednak niewielu z nich pamięta o szkodliwym wpływie promieniowania UV na dziecięce oczy. W LEPSZY WZROK wyjaśniamy, jak okulary przeciwsłoneczne oraz okulary korekcyjne mogą chronić wzrok Twojego dziecka przed promieniowaniem UV.

  • Dlaczego okulary dziecięce powinny zapewniać najlepszą ochronę przed UV

Dzieci potrzebują zabawy na świeżym powietrzu

Czas spędzany na dworze to nieodłączny element dzieciństwa, a także szansa dla rodziców i dzieci na wspólne spędzanie czasu i pogłębianie więzi podczas wspólnych gier i zabaw, spacerów lub pikników w parku.

To również okazja do docenienia przyrody, zaczerpnięcia świeżego powietrza oraz odpoczynku od ekranów urządzeń. Ponadto czas spędzany na zewnątrz daje dziecku możliwość do uprawiania aktywności fizycznej, tak ważnej dla jego prawidłowego rozwoju. Czas spędzany na dworze wzmacnia system odpornościowy, wspomaga sen i poprawia nastrój.1 Badania wykazały także, że dzieci spędzające więcej czasu na zewnątrz rzadziej cierpią na krótkowzroczność.2

Co więcej, ciało dziecka potrzebuje ekspozycji na słońce, aby produkować witaminę D, która odgrywa ważną rolę w rozwoju kości.1

Zagrożenia związane z ekspozycją słoneczną

Zagrożenia związane z ekspozycją słoneczną

Choć czas spędzany na świeżym powietrzu ma wiele zalet, należy pamiętać o zagrożeniach związanych z nadmierną ekspozycją słoneczną.

95–97% promieniowania ultrafioletowego (UV), które dociera do powierzchni Ziemi, przenika w głąb skóry, co może powodować raka skóry oraz przyspieszać jej proces starzenia. Nadmierna ekspozycja słoneczna może także szkodzić oczom, prowadząc w dłuższej perspektywie do ślepoty śnieżnej, fotostarzenia skóry i zaćmy.1

Jako rodzic z pewnością chcesz tego, co najlepsze dla Twojego dziecka. Pamiętaj jednak, że zalety zabawy na świeżym powietrzu mogą blednąć w obliczu zagrożeń jakie stwarza promieniowanie UV. Na szczęście możliwa jest beztroska zabawa na zewnątrz przy jednoczesnym zachowaniu ochrony przed UV. Aby zrozumieć, jak działa ochrona przed UV, cofnijmy się o krok i wyjaśnijmy, czym jest promieniowanie UV.

Czym jest promieniowanie ultrafioletowe (UV)?

Czym jest promieniowanie ultrafioletowe (UV)?

Słońce wytwarza światło widoczne, ciepło oraz promieniowanie ultrafioletowe (UV). Dzieli się ono na trzy zakresy: UVA, UVB i UVC.

Gdy promienie słoneczne przenikają przez ziemską atmosferę i warstwę ozonu, para wodna, dwutlenek węgla oraz tlen pochłaniają wszystkie promienie UVC oraz około 90% promieni UVB. Pozostała część promieni UV, która dociera na Ziemię, składa się z promieni UVA oraz niewielkiej ilości promieni UVB. Promieniowanie UV jest obecne każdego dnia, przez cały rok, bez względu na porę roku – także w pochmurny dzień.

Miarą promieni UV są nanometry (nm), a ich zakres wynosi od 100 do 400 nm. Zapamiętaj informację o tym zakresie - będzie przydatna, gdy przejdziemy do omawiania standardów ochrony w soczewkach okularów w dalszej części artykułu.

Zablokowana zawartość stron trzecich

Odtwarzacz wideo został zablokowany w związku z Twoimi preferencjami śledzenia. Aby zmienić ustawienia i odtworzyć wideo, kliknij poniższy przycisk i wyraź zgodę na użycie „funkcjonalnych” technologii śledzenia.
Dzieci są bardziej narażone na promienie UV. Upewnij się, że wiesz, jak chronić skórę i oczy swojego dziecka.

Dlaczego dzieci są bardziej narażone na promienie UV?

Po dniu spędzonym na świeżym powietrzu dziecko może odczuwać bolesne poparzenie słoneczne, będące skutkiem zbyt długiej ekspozycji na UV. Promienie UVA i UVB to znane przyczyny raka skóry3 i chorób oczu, natomiast dzieci są bardziej podatne na uszkodzenia wywoływane przez promieniowanie UV z kilku powodów:

  • Dzieci zazwyczaj spędzają więcej czasu na dworze, przez co ich przeciętna ekspozycja na UV jest trzy razy większa niż w przypadku osób dorosłych. Zanim dziecko skończy 20 lat, przyjmie aż 40-50% promieniowania UV spośród całej ilości, na jaką będzie eksponowane do 60. roku życia.4
  • Melanina to naturalny, ochronny pigment skóry.5 Skutecznie pochłania światło słoneczne i neutralizuje pochłonięte przez skórę promieniowanie UV. Skóra dziecka zawiera mniej melaniny.
  • Soczewka oka, która pełni funkcję ochronną, w przypadku dzieci w większym stopniu przepuszcza promienie UV. W wyniku tego u dzieci do 10. roku życia aż 75% promieni UV przenika przez soczewkę oka do jego głębi. Dla porównania, u osoby powyżej 25. roku życia wskaźnik ten wynosi zaledwie 10%.6
Ochrona dzieci przed promieniowaniem UV

Sprawdzaj indeks UV, aby skuteczniej chronić swoje dziecko przed szkodliwymi promieniami UV. Pamiętaj przy tym, że jasne powierzchnie, takie jak piasek, woda i śnieg, zwiększają natężenie promieniowania UV, stąd należy zachować jeszcze większą ostrożność.

Ochrona dzieci przed promieniowaniem UV

Badania wykazały, że nawyki i zachowania dzieci związane z ochroną przeciwsłoneczną zależą w dużym stopniu od rad udzielanych im przez rodziców – nawet gdy dorosną i zaczną podejmować samodzielne decyzje.7 To doskonała wiadomość dla rodziców!
Nie zniechęcaj się zatem, jeśli Twoje dziecko nie lubi nosić okularów przeciwsłonecznych albo nie pozwala nałożyć sobie kremu z filtrem. Z czasem Twój przykład może odegrać ogromną rolę w kwestii zdrowia Twojego dziecka.
Indeks UV został wprowadzony po to, by pomagać w skutecznej ochronie przed promieniowaniem UV. Wypracuj w sobie nawyk sprawdzania aktualnego indeksu UV, zwłaszcza gdy wiesz, że Twoje dziecko spędzi danego dnia dużo czasu na zewnątrz (np. gdy jedzie na wycieczkę). Aby poznać aktualny indeks UV w Twojej okolicy, włącz kanał z prognozą pogody lub też wyszukaj informacji na właściwej stronie w Internecie. Zapoznaj się z tabelą.

Pamiętaj o ochronie oczu swojego dziecka!

Jako rodzic prawdopodobnie nie raz napotykasz (w parentingowych pismach, blogach o zdrowiu dzieci lub we wpisach na portalach społecznościowych) informacje odnośnie ochrony skóry. Większość z nas o tym zapomina, jednak warto pamiętać, że nadmierne promieniowanie UV może szkodzić także dziecięcym oczom.

Jak już wspomnieliśmy, soczewka w oku dziecka przepuszcza więcej szkodliwych promieni UV niż soczewka osoby dorosłej. Słońce może dokonać poważnych uszkodzeń wzroku u osób w młodym wieku. Następstwa tych uszkodzeń stają się odczuwalne dopiero po latach i wywołują np. zaćmę (która odpowiada za 48% przypadków ślepoty na świecie8) oraz fotostarzenie.

Oprócz doznania trwałych uszkodzeń, dziecku może grozić ślepota śnieżna, która jest niezwykle bolesna. Oczywiście lepiej jest zapobiegać niż leczyć, jednak gdy na to za późno, sprawdź co możesz zrobić w ramach pierwszej pomocy w przypadku słonecznych oparzeń oczu.

Jak chronić oczy swojego dziecka przed promieniowaniem UV

Jak chronić oczy swojego dziecka przed promieniowaniem UV

Jednym z najlepszych sposobów na zatrzymanie lub spowolnienie procesu powstawania chorób oczu jest noszenie przejrzystych lub barwionych soczewek, które blokują zarówno szkodliwe promienie UV jak również wysokoenergetyczne światło widzialne.9 Niestety aktualne standardy rynkowe dotyczące ochrony przed UV w soczewkach okularowych są zróżnicowane, a obowiązująca norma dotycząca ochrony przed UV w soczewkach przejrzystych nie uwzględnia pełnego spektrum tego promieniowania. Z tego powodu rodzice powinni zrozumieć, co oznacza faktyczna, pełna ochrona przed UV.

Światowa Organizacja Zdrowia i Międzynarodowa Komisja ds. Ochrony Przed Promieniowaniem Niejonizującym (ICNRP) zalecają ochronę UV do 400 nm, która pozwala zablokować 100% promieni UV (jak już wspomnieliśmy, maksymalna długość fali UV wynosi 400 nm).

Większość soczewek chroni oczy przed promieniowaniem UV o długości fali tylko do 380 nm, co oznacza, że pozostałe promienie mogą swobodnie przenikać do oka Twojego dziecka. Choć różnica 20 nm wydaje się nieznaczna, promieniowanie w zakresie 380-400 nm jest znacznie bardziej intensywne.

Porozmawiaj ze swoim optykiem o soczewkach chroniących przed promieniami UV do 400 nm.

Okulary przeciwsłoneczne z ochroną przed UV

Okulary przeciwsłoneczne z ochroną przed UV

W sklepach możemy znaleźć wiele atrakcyjnie wyglądających okularów przeciwsłonecznych dla dzieci, należy jednak pamiętać, że okulary to coś więcej niż modny dodatek. Ochrona przeciwsłoneczna oczu Twojego dziecka to poważna sprawa. Z taką samą troską, z jaką wybierasz dobry krem przeciwsłoneczny z wysokim filtrem SPF, wybierz okulary przeciwsłoneczne wysokiej jakości. Skorzystaj z poniższych porad na temat zakupu najlepszych okularów dziecięcych:

  1. Pierwszym i najważniejszym krokiem jest upewnienie się, że kupujesz okulary przeciwsłoneczne z ochroną UV. Soczewki muszą być oznaczone znakiem CE oraz blokować promienie do 400 nm (poznasz to po oznaczeniu UV400 dla pewności możesz też zapytać o to optyka).
  2. Istnieje różnica między ochroną UV a ochroną przed odblaskami. Wszystkie ciemne soczewki blokują lub redukują część światła widzialnego (łagodząc ostre słońce i uciążliwe odblaski), ale pełną blokadę promieniowania UV może zapewnić tylko soczewka o ochronie UV do 400 nm.
  3. Jeśli Twoje dziecko uprawia sporty wodne lub narciarstwo, rozważ zakup soczewek z polaryzacją. Najlepiej jednak będzie jeśli skonsultujesz ten temat z optykiem. Optyk powinien wskazać Ci najbardziej optymalne rozwiązanie.
  4. W trosce o bezpieczeństwo, soczewki w przeciwsłonecznych okularach dziecięcych powinny być wykonane z plastiku (są wtedy lżejsze i bardziej wytrzymałe).
Okulary z ochroną UV – wybierz przejrzyste soczewki z ochroną do 400 nm

Okulary z ochroną UV – wybierz przejrzyste soczewki z ochroną do 400 nm

Wiele dzieci nosi na co dzień okulary korekcyjne, dzięki którym widzą wyraźniej. Ale czy wiesz, że niektóre przejrzyste soczewki mogą także skutecznie blokować szkodliwe promienie UV, uniemożliwiając im przenikanie w głąb oka?

Niestety, jak już wspomnieliśmy, rynek soczewek okularowych nie zapewnia jednakowego standardu, jeśli chodzi o ochronę przed UV. Rodzice powinni więc pamiętać o poniższych zasadach:

  • Zazwyczaj przejrzyste soczewki blokują promieniowanie UV do 380 nm, co oznacza, że nie chronią oczu w pełni (na poziomie rekomendowanym przez Światową Organizację Zdrowia).
  • Tylko 1 na 5 soczewek blokuje promienie UV do 400 nm (czyli do maksymalnej długości fali), zatem prawdopodobieństwo, że Twoje dziecko używa soczewek, które tylko częściowo blokują promieniowanie UV, wynosi aż 80%.
  • Jeśli przejrzysta soczewka blokuje promienie UV do 400 nm, nie tylko chroni oczy dziecka, ale także delikatną skórę znajdującą się w ich okolicy. To ważne, ponieważ zazwyczaj nie nakładamy kremu z filtrem na powieki oraz bliskie okolice oczu.

Na co zwrócić uwagę przy zakupie okularów dziecięcych

Gdy wybierzesz się z dzieckiem na badanie wzroku, uzyskasz szczegółowe informacje, które w pierwszej chwili mogą być nieco przytłaczające, jednak z drugiej strony powinny Ci one pomóc w lepszym zrozumieniu znaczenia, jakie ma wybór dobrych soczewek chroniących przed UV.

Oto szybka lista kontrolna, z której należy skorzystać przed zakupem dziecięcych okularów korekcyjnych:

  • Wybierz soczewki z pełną ochroną UV Przejrzyste soczewki ZEISS z technologią UVProtect zapewnią Twojemu dziecku taki sam poziom ochrony co wysokiej jakości okulary przeciwsłoneczne.
  • Oprawy do okularów dziecięcych powinny dobrze leżeć, więc poświęć odpowiednią ilość czasu na wybór właściwej oprawki dla swojego dziecka.
  • Podobnie jak dziecięce okulary przeciwsłoneczne, tradycyjne dziecięce soczewki okularowe także muszą być lekkie. Zaleca się plastikowe soczewki ze względu na ich bezpieczeństwo w przypadku pęknięcia.
  • Jeśli Twoje dziecko jest szczególnie aktywne lub uprawia sport, poproś swojego optyka o więcej informacji o specjalistycznych powłokach soczewek albo okularach przeciwsłonecznych na receptę.

Ochrona skóry Twojego dziecka

Gdy już kupisz idealne okulary przeciwsłoneczne albo okulary chroniące przed UV dla swojego dziecka, reszta będzie prosta. Sprawdzaj aktualny indeks UV i przestrzegaj wskazówek dotyczących ochrony skóry:

  1. Stosuj krem z filtrem SPF co najmniej 50+ i nanoś go na skórę co najmniej 30 minut przed ekspozycją słoneczną. Wybieraj kremy wodoodporne, jeśli dziecko uprawia sport lub bawi się w wodzie.
  2. Ubieraj dziecko w odzież chroniącą przed promieniowaniem UV. Długie rękawy oraz odzież zakrywająca kark, obojczyki, ręce i nogi to skuteczny sposób na zapobieganie oparzeniom słonecznym.
  3. Kup dobry kapelusz przeciwsłoneczny, który osłoni twarz i oczy dziecka. Kapelusze z szerokim rondem albo wydłużonym tyłem są znacznie skuteczniejsze niż czapeczki bez ronda, daszki oraz bejsbolówki.
  4. Upewnij się, że kapelusz jest dobrze dopasowany do głowy dziecka. Większość dziecięcych kapeluszy ma sznurki, gumki lub tasiemki do mocowania, aby okrycie głowy nie spadało, gdy dziecko jest w ruchu.
  5. Niemowlęta nie powinny wcale przebywać na słońcu, ponieważ ich skóra nie potrafi jeszcze się przed nim bronić. Większość wózków jest wyposażona w budki, które można rozłożyć, aby zacienić dziecko – korzystaj z nich, przebywając z dzieckiem na zewnątrz. Stosuj krem z filtrem również wtedy, gdy Twoje dziecko przebywa w cieniu.
Udostępnij ten artykuł
  • 1

    Mead MN. Benefits of sunlight: a bright spot for human health. Environ Health Perspect. 2008;116(4):A160-7.
  • 2

    Rose KA, Morgan IG, Ip J, Kifley A, Huynh S, Smith W, Mitchell P. Outdoor activity reduces the prevalence of myopia in children. Ophthalmology. sierpień 2008;115(8):1279-85.
  • 3

    de Grujil FR, Rebel H. Early events in UV carcinogenesis -- DNA damage, target cells and mutant p53 foci. Photochemistry and Photobiology. mar-kwi 2008;84(2):382-7.
  • 4

    Green AC et al. Childhood exposure to ultraviolet radiation and harmful skin effects: epidemiological evidence. Progress in biophysics and molecular biology vol. 107,3 (2011): 349-55.
  • 5

    Meredith P, Riesz J. Radiative relaxation quantum yields for synthetic eumelanin. Photochemistry and Photobiology. 2004 February; 79(2):211-6.
  • 6

    Fishman GA. Ocular phototoxicity: guidelines for selecting sunglasses. Perspectives in refraction. Rubin ML, ed. Surv Ophthalmol. 1986;31:119-124.
  • 7

    Fisher KJ, Lowe JB, Gillespie AM, Balanda KP, Baade PD, Stanton WR. The Relationship between Australian Student’s Perceptions of Parental Behaviour, School Policies and Sun Protection Behaviour. Public Health Association of Australia. 1996.
  • 8

    Resnikoff S, Pascolini D, Etya‘ale D, Kocur I, Pararajasegaram R, Pokharel GP, Mariotti SP Bul. Światowe dane dotyczące wad wzroku 2002. l WHO lis 2004; 82(11):844-51.
  • 9

    Lee GA, Hirst LW, Sheehan M. Knowledge of sunlight effects on the eyes and protective behaviors in adolescents. Ophthal Epidemiol. 1999;6:171-180.