Jak produkowane są soczewki okularowe?

Soczewka to najważniejszy element okularów – odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu optymalnego widzenia. Ale nim soczewka trafi do oprawki, musi przejść długą drogę. LEPSZE WIDZENIE wyjaśnia, jak wytwarza się zarówno soczewki organiczne, jak i mineralne. Z czego produkowane są soczewki? I czym różnią się soczewki na indywidualne zamówienie od soczewek gotowych?

Mówiąc najogólniej, istnieją dwa odrębne procesy. Bez względu na producenta, precyzyjne soczewki na indywidualne zamówienie – czyli na receptę – powstają niemal zawsze w technologii FreeForm gwarantującej lepsze widzenie. Ta nowatorska technika produkcji została opracowana przez ZEISS i jest wykorzystywana w całej branży produkcji soczewek okularowych.

Przeciwieństwem soczewek na receptę są soczewki gotowe, które powstają w procesie odlewania. Te dwa rodzaje soczewek znacząco się różnią: soczewki gotowe są zazwyczaj wybierane jako proste i niedrogie rozwiązania, np. do okularów do czytania lub gdy klient potrzebuje okularów „od ręki” bez parametrów indywidualnych. Soczewki gotowe są wytwarzane masowo i nie mają indywidualnego charakteru. Soczewki te idealnie sprawdzają się do standardowej korekty wzroku, ale nie zapewniają takiej samej jakości widzenia co precyzyjne i indywidualnie dobrane soczewki na receptę. Aby wyprodukować soczewki na receptę, optyk przedstawia szczegółowy profil widzenia, który służy za postawę do wyrobu pary soczewek.

Organiczne soczewki gotowe i pół-produkt wytwarza się techniką odlewania: do płynnych monomerów dodaje się specjalne składniki, na przykład zwiększające pochłanianie promieniowania UV. Mieszankę przelewa się do foremek, utwardza, a następnie obrabia, aby zredukować naprężenie szczątkowe. Na tym etapie półprodukt może być dalej użyty. Jeśli posłuży do wyrobu soczewki gotowej, musi zostać pokryta powłoką utwardzającą oraz – na życzenie – dodatkowymi powłokami.

Proces ten przebiega nieco inaczej w przypadku półproduktów soczewek mineralnych . Najpierw materiały takie jak kwarc, węglan potasu, soda and tlenki są topione w temp. 1400° - 1500°C, do powstania szklanej mieszanki. Następnie z masy tej formowany jest okrągły, szklany bloczek o grubości od 1 do 3 cm. Przednia powierzchnia soczewki zostaje poddana obróbce w kolejnym kroku. Diamentowa szlifierka nadaje soczewce wybrany kształt, a proces polerowania zapewnia wymaganą przezroczystość. Pozwala to uzyskać bezbarwną półprodukt, który został zeszlifowany z jednej strony.

Soczewki dwuogniskowe to soczewki okularowe, w których jeden segment jest przeznaczony do bliży, a drugi do dali. Soczewki dwuogniskowe mogą być mineralne lub organiczne. W zależności od zastosowanego materiału, proces produkcji znacznie się różni. W przypadku mineralnych soczewek dwuogniskowych, w półprodukcie umieszcza się dodatkową soczewkę. Górny segment ma tę samą moc co soczewka główna, zaś dolny segment ma większą moc. Najpierw szlifujemy i polerujemy tylną powierzchnię dodatkowej soczewki. Następnie jej zakrzywiona strona zostaje umieszczona w istniejącym już zagłębieniu w soczewce głównej. Dodatkowa soczewka jest wtapiana w soczewkę główną i szlifowana, aby widoczna była tylko pojedyncza soczewka. Następnie dwuogniskowa soczewka zostaje poddana dalszej obróbce: szlifowaniu i polerowaniu przedniej i tylnej powierzchni.

Produkcja organicznych soczewek dwuogniskowych jest znacznie prostsza. W przeciwieństwie do soczewek mineralnych, aby uzyskać moc korekcyjną od bliży, nie trzeba stosować dodatkowej soczewki. Wystarczy mocniejsze zakrzywienie powierzchni. Aby uzyskać właściwą krzywiznę, używa się foremek, w których umieszcza się półprodukt.

Decydującym czynnikiem w produkcji soczewek wieloogniskowych (tak zwanych progresywnych) jest ich przeznaczenie: czy użytkownik będzie używał ich w konkretnym celu, na przykład do pracy przed komputerem? A może soczewki będą mu towarzyszyły w codziennej aktywności? Podczas obliczania konstrukcji soczewki należy uwzględnić wiele czynników – przypomina to równanie matematyczne z setkami niewiadomych. Nie dziwi więc fakt, że produkcja soczewek jest skomplikowanym zadaniem. Specjalistyczna szlifierka nadaje półproduktowi precyzyjnie obliczony kształt. Soczewka wieloogniskowa zostaje poddana licznym testom, zanim rozpocznie się jej produkcja seryjna. Konstrukcja soczewki wieloogniskowej jest wielokrotnie modyfikowana poprzez wprowadzanie drobnych ulepszeń, aż do uzyskania tego, co najlepsze. Użytkownicy testowi sprawdzają jakość widzenia i szybkość adaptacji. Produkcja seryjna i sprzedaż soczewek zaczyna się dopiero wówczas, gdy użytkownicy testowi są zadowoleni z danej konstrukcji soczewki.

Niewątpliwie soczewki gotowe sprawdzają się doskonale w wielu sytuacjach przy niewielkich wadach wzroku Niemniej jednak personalizowane soczewki mają znacznie większe możliwości. Przykładowo soczewki magazynowe uwzględniają punkt widzenia oka, ale pozostałe parametry oprawy i użytkownika nie zostają uwzględnione podczas oprawienia takiej soczewki. Im więcej danych oprawki i użytkownika będzie uwzględnionych w produkcji, tym bardziej precyzyjny będzie produkt końcowy, a w rezultacie tym większe zadowolenie użytkownika z optymalnego i naturalnego widzenia. W tym celu optyk musi podać wiele ważnych parametrów oprawy i ułożenia oka użytkownika, a nie tylko punkt widzenia. Pomiary wymagają precyzji aż do dziesiątej części milimetra! Im więcej optyk wie o użytkowniku, tym lepiej dobierze optymalną soczewkę ZEISS. Warto także, aby optyk korzystał ze sprzętu pomiarowego ZEISS, co pozwala uniknąć błędów podczas przesyłania danych.

Tylko osiągnięcie całkowitej harmonii między oprawką, soczewkami, indywidualnymi potrzebami oraz kształtem twarzy użytkownika pozwala osiągnąć swobodne i naturalne widzenie, zwłaszcza w przypadku osób starszych przy skomplikowanych wadach wzroku. Technologia FreeForm ZEISS pozwala uwzględniać wiele indywidualnych parametrów użytkowania, a dzięki złożonym obliczeniom matematycznym możliwa jest precyzyjna produkcja i dopasowanie soczewek, dzięki czemu użytkownik może cieszyć się optymalnym widzeniem w wybranych oprawkach. Ponadto technologia ta zapewnia wyraźne widzenie , najszersze pole widzenia na różnych odległościach oraz wyjątkowo szybką adaptację wśród użytkowników. Im bardziej złożony i unikalny przypadek pacjenta, tym ważniejsza staje się różnica między soczewkami gotowymi, a produkowanymi na indywidualne zamówienie.